Gisteren toen ik met de hond aan het wandelen was, dacht ik na over mijn blog van deze week. Waar zal ik eens over gaan schrijven? Ineens schoot door mijn hoofd of ons beroep ook in de toekomst nog wel zal bestaan. Een mooi onderwerp om eens wat meer inzicht in het zwemonderwijs te geven.

Historie van het zwemmen.
Om hier wat meer over te vertellen heb ik op internet gezocht bij de zwemlesspecialist.nl. Hier staat een mooie geschiedenis van het zwemmen en het zwemonderwijs beschreven. Even een kleine samenvatting:
De oudste verhalen komen uit Egypte. Daar waren mensen al bezig met zwemmen om voedsel te vergaren of om door het water te kunnen vluchten in tijden van oorlog. In de tijd van de Grieken en Romeinen werd zwemmen een vorm van lichaamsbeweging en in grote mate een verbetering van de gezondheid. Ook in de tijd van Napoleon werd het leren zwemmen vooral gebruikt om in oorlogstijd een voordeel te hebben bij waterrijke gebieden.
Vanaf de 19^e eeuw ontstonden er vaak kleine zwemscholen om in buitenwater kinderen, volwassenen en militairen te leren zwemmen. Vaak werd de zwemmer vastgemaakt aan een hengel of werd er vanuit een boot lesgegeven (goed idee trouwens om een keer uit te proberen!).
In de tweede helft van de 19^e eeuw raakt men steeds meer overtuigd van de heilzame werking van zwemmen en de positieve uitwerking op de gezondheid. Het eerste overdekte zwembad in Nederland wordt in 1883 in Den Haag geopend. In het jaar 1888 wordt de Nederlandse Zwembond opgericht (later KNZB, door het verkregen predicaat “koninklijke”). Ook het beroep zwemonderwijs wordt steeds professioneler en aan het eind van de 19^e eeuw wordt het diploma “1^e klas zwemmeester” uitgereikt.
Pas in het begin van de 20^e eeuw wordt het zwempubliek jonger en ontstaat er van de overheid uit het schoolzwemmen. Iets wat de laatste decennia helaas aan het verdwijnen is.

Doel van het zwemmen.
Toch wel grappig om het ontstaan zo eens terug te lezen. Het doel van het zwemmen is dus eigenlijk al heel lang hetzelfde: verbetering van de gezondheid. In Nederland is vanwege het vele water de nood om kinderen zo snel mogelijk zwemveilig te maken uiteraard één van de belangrijkste redenen om je kind te leren zwemmen. Om gelijk dan maar een antwoord te geven op mijn vraag in de titel: ik verwacht dat ons beroep zeker nog heel lang zal bestaan. Het water in Nederland zal niet zomaar verdwijnen en er verdrinken nog steeds teveel kinderen en volwassenen. Maar dat is niet de enige reden. Zwemmen is namelijk een sport die je tot op heel hoge leeftijd kan blijven beoefenen zonder veel kans op blessures! Dus om aan je gezondheid, spieren en conditie te werken kun je bijna tot aan je dood blijven zwemmen.

Veelzijdigheid.
Maar nu even terug naar het zwemonderwijs. Als ik alleen al naar mijn eigen leven kijk is dit beroep in de loop der jaren steeds verder ontwikkeld. De moderne zwemonderwijzer moet nogal wat in zijn of haar rugzakje hebben zitten als hij of zij allround zwemonderwijzer is (zoals wij dat noemen). Vele aspecten van het zwemonderwijs dien je te beheersen om alle lessen met veel enthousiasme te geven. Het zijn niet alleen de zwemlessen aan kinderen, het baby/peuter/kleuter zwemmen, maar ook aan volwassenen, zeemeermin zwemmen, snorkelen, springen van de plank, waterpolo, zwemmend redden, survivalzwemmen, synchroonzwemmen en dan vervolgens nog een breed scala aan aquasporten wat ook steeds in beweging is: aqua yoga, aquarobic, aquabootcamp, trimzwemmen, borstcrawl lessen, aquajoggen, aquafitness, aquasportief, therapie zwemmen enz.

Is de zwemonderwijzer wel nodig?
Veel ouders leren hun kind lopen en fietsen, kunnen ze hun eigen kind dan ook niet leren zwemmen? Vanuit deze overweging geven wij tot en met het kleuterzwemmen les aan ouders en kinderen, omdat wij vinden dat het bij een stukje opvoeding hoort (al is het alleen al om de gevaren van het water te leren kennen) Dit doen we al jaren en we hebben hier al veel ervaring mee opgedaan. Ik kan je dan ook vertellen dat de hulp van de ouders in de les zeer prettig is, maar dat er toch wel iets meer bij komt kijken dan een aap een kunstje leren. Uiteraard hebben wij allemaal een opleiding genoten in ons vakgebied. Geen overbodige luxe overigens om de eigenschappen van water te kennen, opwaartse druk, weerstand,  zwaartekracht, techniek analyses, fouten analyses, didactische werkvormen, methodieken en organisatievermogen. Om nog maar niet te spreken over de praktijk-uren die je moet gaan maken om alles goed onder de knie te krijgen. Hopelijk begrijp je nu dat je als ouder niet zomaar even snel je kind kunt leren zwemmen. Met een beetje zwemachtergrond kun je natuurlijk ver komen, maar de specialisten hebben toch meer inzicht en wellicht ook invloed op je kind.
Als zwemonderwijzer (het woord zegt het al) ben je namelijk ook een onderwijzer : een persoon die kennis en technische bekwaamheid overdraagt aan leerlingen. Daarmee dien je buiten de opleiding om mijn inziens ook nog over andere vaardigheden te beschikken. Je moet goed met kinderen om kunnen gaan, ze kunnen boeien, aan je kunnen binden, enthousiast maken, creatief zijn, op een positieve manier iets aan kunnen leren waarbij je ook constant de veiligheid in de gaten dient te houden. Het liefst dan ook nog op individueel niveau terwijl je toch ook nog vaak 9 andere kinderen in je groepje hebt (dus differentiëren). Daarbij sta je met grote regelmaat in het water les te geven, als je daar niet van houdt, kun je dit vak beter niet kiezen.

Conclusie.
Ik hoop dat ik je door middel van deze blog een beetje meer inzicht heb gegeven in ons vakgebied. Uiteraard kan ik hier nog wel 10 pagina’s over vol schrijven, maar ik hoop dat de kern van het verhaal duidelijk is. Met trots, maar vooral ook met liefde en plezier staan we er voor de veiligheid van je kind of voor de gezondheid en algehele fitheid van jezelf. We hopen dit mooie beroep nog heel lang uit te mogen oefenen en veel kinderen en volwassenen te inspireren en motiveren.